طی مطالعاتی جدید، محققان دریافته‌اند عمر ماه 100 میلیون سال کمتر از آن چیزی است که تخمین زده‌اند. از آنجا که ماه نزدیک ترین جرم آسمانی به زمین است ، فضانوردان چند بار بر سطح آن فرود آمده و در نواحی مختلفی از آن به کاوش پرداخته و در نتیجه اطلاعات زیادی درباره آن به دست آورده اند. پژوهشی جدید حاکی از آن است که عمر ماه از آنچه پیش از این دانشمندان تصور می کردند، کمتر است.
این که ماه ، قبل یا بعد از سیاره زمین به وجود آمده یا همزمان با آن شکل گرفته، هنوز معلوم نیست، اما نظریه اصلی در خصوص شکل گیری ماه این است که ماه حدود 4.56 میلیارد سال پیش، درست پس از شکل گیری منظومه شمسی، بر اثر برخورد یک سیاره هم اندازه یا بزرگ تر از مریخ به زمین شکل گرفته است، اما تجزیه و تحلیل سنگ های ماه نشان می دهد عمر ماه (که احتمالا با آمیختن بقایای پخش شده در فضا پس از این ضربه سنگین شکل گرفته) بین 4.4 و 4.45 میلیارد سال است. این کشف علمی که عمر ماه را 100 میلیون سال کمتر کرده است، می تواند درک دانشمندان را درخصوص زمین تغییر دهد.
نظریه های بسیاری در خصوص شکل اخیر ماه وجود دارد که هنوز به نتیجه نرسیده است. برای مثال اگر کره زمین پیش از این برخورد عظیم وجود داشته، آیا این برخورد، فضای اصلی تشکیل شده در زمان های اولیه تاریخ کره زمین را تخلیه کرده است؟
دانشمندان، عمر منظومه شمسی (4.568 میلیارد سال) را بخوبی می دانند. آنها می توانند با توجه به زمان ذوب گسترده اجرام نسبتا کوچک، مانند سیارک ها ـ پیامدی که تا حدی به واسطه برخورد و ترکیب این اجرام اتفاق می افتد ـ دقیقا زمان تغییرشکل آنها را مشخص کنند. تجزیه و تحلیل شهابسنگ هایی که از سیارک وستا پرتاب می شوند و در نهایت روی زمین می بارند، نشان می دهد عمر این سنگ فضایی با عرض350 کیلومتر، 4.565 میلیارد سال است.
کارلسون توضیح می دهد سیارک وستا با سرعتی نسبی سرد شده و آنقدر کوچک است که نمی تواند گرمای کافی برای ذوب بیشتر و ایجاد آتشفشان را در خود حفظ کند. همچنین او می افزاید: «تشخیص عمر اجرام بزرگ تر منظومه شمسی به مراتب سخت تر است.» شما برای سوالاتی مشابه در خصوص کره زمین یا ماه به هیچ جواب دقیقی نخواهید رسید. به نظر می رسد برای تغییر و تکامل زمین در مقایسه با اجرام کوچک مانند سیارک ها زمان بیشتری صرف می شود و در هر مرحله رویدادهای قبلی از ذهن محو یا حداقل تیره و تار می شود.
برخی دانشمندان معتقدند ماه اندکی پس از شکل گیری به اقیانوسی از سنگ مذاب تبدیل شده و در ابتدا پوسته آن حالتی مذاب داشته است. طبق گفته محققان هم اکنون عمر دقیق و قطعی سنگ های ماه که از این اقیانوس مذاب پرتاب شده اند، 4.360 میلیارد سال است. دانشمندان در نقاط مختلف کره زمین نشانه هایی از فرآیند ذوب که به حدود 4.45 میلیارد سال پیش برمی گردد نیز پیدا کرده اند. این شواهد نشان می دهد برخوردی که عامل شکل گیری ماه و تغییرشکل کره زمین بوده در همان زمان اتفاق افتاده است. دانشمندان امیدوارند با مطالعات و کاوش های گسترده تر بتوانند به نظریه ای قوی تر و منسجم تر در این باره دست یابند.
مطالعه ماه از آن جهت بااهمیت است که زمین و ماه تاریخ پیدایش و سرگذشت مشابهی دارند، اما چون ماه فاقد اتمسفر و حیات است ، تخریب عوامل طبیعی در سطح آن تغییری ایجاد نکرده و آثار برخورد شهابسنگ ها بر سطح آن محفوظ مانده است . بنابراین مثل موزه ای باستانی تمام اتفاقات محدوده سیاره زمین را در طول عمر این مجموعه در خود نهفته دارد و مطالعه آن به شناخت بهتر زمین کمک می کند.
وبلاگ فیزیک